Brief uit het atelier #11
Over lesgeven, A perfectly useless afternoon en een nieuw boek
Brief uit het atelier #11
Lieve lezer,
In deze elfde Brief uit het atelier schrijf ik je over de twee plekken waartussen ik me vandaag beweeg: de Academie van Brugge en mijn atelier. Op de ene plek zocht ik naar manieren om een groep jonge mensen geblinddoekt intuïtief te laten tekenen, op de andere ontstond een nieuw ontwerp van mijn eerste horloge en werk ik aan mijn volgende boek.
Tekenen in het donker
De leerlingen schuifelen de klas binnen en brengen een geurige mengelmoes van kauwgum en kwistig gebruikte deodorant met zich mee. Ik merk dat ze de wiskunde van de voorbije twee uren nog uit hun kleren moeten kloppen wanneer ze plaatsnemen en besluit mijn plannen voor de les om te gooien.
Zonder wat te zeggen geef ik iedereen een blinddoek en krijg ik blikken met een mix van nieuwsgierigheid en ontsteltenis terug. Ik vraag hen om een potlood en een schetsboek uit te halen, het reepje stof over de ogen te trekken en op de banken te gaan liggen. “Liggen?”, vraagt Anouk*. Ze laat de lettergrepen even in haar mond schommelen voor ze ze aarzelend uitspuwt, alsof ze wijn aan het proeven is. “Liggen”, ik spreek het woord zacht uit en merk desondanks dat dit niet de les is die ze had verwacht.
De banken zijn tegen elkaar geschoven en vormen een onregelmatig, hoekig eiland. De leerlingen staan er enigszins terughoudend rond en huppelen onwennig van de ene op de andere voet. Lenn* gaat na wat getwijfel als eerste liggen en de rest van de klas zwenkt mee als een logge zwerm op zoek naar een plekje in deze nieuwe en onverwachte nabijheid.
De leerlingen liggen op de rug, met de armen losjes gestrekt naast het lichaam. In één hand houden ze een potlood geklemd dat rust op een blad in hun schetsboek. Het is stil tot ik ‘Black Lake’ van Björk laat horen, zo luid als mijn ietwat klein uitgevallen bluetooth-speaker dat toelaat. De muziek glijdt over hen heen en nestelt zich als een luie kat tussen hen in.
De potloden beginnen te dansen op tonen die voortdurend nieuwe vormen aannemen: ‘Black Lake’ is een nummer dat duwt en trekt aan de luisteraar. Dramatische cello’s en elektronische beats buitelen over elkaar heen terwijl Björk haar breuk met kunstenaar Matthew Barney bezingt. Wanneer enkele minuten verstrijken lijken de leerlingen stilaan vergeten te zijn dat ze op school, als een net uitgeschud setje Mikado, over een kluwen van banken zijn uitgestrooid. Iedereen laat in het donker de controle los en geeft zich over aan de muziek die de handen over het blad leidt.
Wanneer het nummer stopt duurt het nog even alvorens ze een voor een de blinddoekken afnemen, alsof ze dat op voorhand zo afgesproken hebben. Niemand lijkt de stilte te willen doorbreken, ook ik laat ze nog even in ons midden hangen.
Isma* vraagt me uiteindelijk waarom ik ze dit soort oefeningen laat doen. Ik antwoord hem dat er niet meer dan tien minuten nodig waren om – al was het maar heel even – alle muren te slopen die gedurende de dag rond iedereen zijn opgetrokken: de dichtslaande deur waarmee iemand 's morgens naar school vertrok en nu spijt over heeft, dat lief dat het uitgemaakt heeft, het besef dat er deze middag geen geld voor eten was, die buis voor natuurwetenschappen die straks thuis moet worden uitgelegd, … Heel even bestaan ze niet en wordt iedereen meegenomen naar de plek waar ik het liefst lesgeef: in het moment.
*Anouk, Lenn en Isma zijn echt, hun namen niet.
Care/Cure
Op de Brugse Academie werken we voor het eerst met een jaarthema dat twee jaar beslaat. Care/Cure gaat over verbinding en aandacht voor de kwetsbare relatie met ‘Het Ander’. Een breekbaar thema, waarbinnen een project als World Domination (momenteel in de startblokken) past als gegoten.
Ik tekende deze affiche om het thema een gezicht te geven. Het was me snel duidelijk dat ik ‘care’ en ‘cure’ als één hybride woord wou weergeven, maar het was lang zoeken naar de juiste manier om dit te doen.
Uiteindelijk was ik tevreden met deze (achtste) versie.
Een nieuwe afternoon!
In m’n vorige brief kon je lezen over de lancering van Unplugged, mijn nieuwste limited edition horloge voor Mr Jones Watches, maar alles begon natuurlijk vijf jaar daarvoor, met de release van A perfectly useless afternoon.
Vandaag verschijnt een nieuwe versie van dat horloge: de small, een elegant model met een wijzerplaat van 31mm en een extra dun bandje van 12mm.
Ik kreeg het horloge vorige week toegestuurd en ben ontzettend blij met deze uitvoering, vooral omdat het ontwerp mooi stand houdt op dit kleinere formaat.
De geschiedenis van A perfectly useless afternoon
De limited edition (1) verscheen in de zomer van 2019 op honderd exemplaren en was op pakweg een uurtje uitverkocht. Ik heb zelf nummer 100 en bewaar het veilig in een horlogekistje.
De versie die daarop volgde (2) is nu de standard geworden: de tekening is ietwat aangepast bij het origineel en ook aan de kleuren hebben we gesleuteld.
De XL (3) verscheen een jaar later, en werd uiteindelijk vervangen de Mechanical (4). Deze is met zijn 40mm iets kleiner dan de XL en iets groter dan de standard (37mm) en heeft een mechanisch Zwitsers binnenwerk. De bodemplaat is gemaakt van een glanzend blauw metaal, waardoor het op water lijkt. Dit is het horloge dat ik zelf het meeste draag, al liep ik de laatste dagen vanzelfsprekend met Unplugged rond m’n pols.
Vandaag verschijnt de small (5), met een breedte van 31mm en een bandje van 12mm.
Ik maakte de eerste schets voor A perfectly useless afternoon op een vliegtuig, op weg naar Sofia, Bulgarije. Als je graag meer leest over het ontstaan van het horloge, dan kan je terecht op m’n website.
Een klok
In de fysieke winkel van Mr Jones Watches in Covent Garden is een groot uitgevallen klok gebouwd van dit ontwerp.
Ik ben al regelmatig in de ateliers van Mr Jones geweest, waar de horloges met de hand gemaakt worden, maar een bezoek aan de shop is er nog niet van gekomen. Ik kijk ernaar uit om deze klok ‘in het echt’ te zien.
Wat nog?
Komende maandag neem ik de tiende aflevering van Podlood op die – als alles goed gaat – in de laatste week van oktober live gaat. Er komt een gast langs die ik al lang in de podcast wil: Klaas Verplancke.
Verder mag ik meegeven dat er – tromgeroffel! – in het najaar van 2025 een nieuw boek van mijn hand verschijnt bij uitgeverij De Eenhoorn. Het is nog even, maar jongens, wat kijk ik er naar uit!
Tot later 👋
Warme groet,
Kristof
PS: Lees je graag Brief uit het atelier? Stuur deze dan door naar iemand die veel voor jou betekent. Schrijf er iets moois bij, bijvoorbeeld wàt die iemand voor jou betekent, een gedicht of het weerbericht uit Chefchaouen.
Meer van Kristof Devos?